Pagsusuri ni Jeffrey Romasanta Dangilan

Masusing Pagsusuri ng Nobela

I.      Pamagat ng Akda: Magkabiyak ng Bayani

May-akda: Domingo G. Landicho

Mga Tauhan:

1.      Benigno S. Aquino, Jr. – Nagmula sa kilalang angkan at lider ng oposisyong political na kritiko ni Marcos.

2.      Corazon C. Aquino – May-bahay ni Ninoy at ina ng demokrasya.

3.      Lupita Kashiwara – Kapatid na babae ni Ninoy

4.      Don Benigno Aquino,Sr. – Ama ni Ninoy, isang duling na hinihinalang nakipagtulungan sa mga hapones.

5.      Hen. Servillano Aquino – Isang politico, beterano ng rebolusyon at lolo ni Ninoy.

6.      Gob. Gen. Theodore Roosevelt, Jr.- kaibigan ni Don. Benigno

7.      Ka Felix Manalo – Tagapagtatag ng Iglesia Ni Cristo, malapit sa mga Aquino

8.      Salvador “Doy” Laurel – Anak ni pangulong Laurel at matalik na kaibigan ni Ninoy

9.      Jose Bautista – editor sa Manila Times-isang pahayagan

10.  Joaquin Chino Roces – May-ari ng peryodiko-Manila Times

11.  Ramon Magsaysay – kalihim ng Tanggulang Pambansa sa Malakanyang

12.  Pang. Elpidio Quirino – Kumilala sa mabuting gawa ni Ninoy

13.  Moises Padilla – Isang dating gerilya at natagpuang tadtad ng punglo ng terorismo

14.  Luis Taruc – Supremo ng mga Huk

15.  Ed Landsdale – Pinunong military ng sandatahang Lakas at kontra sa komunismo

16.  Pangulong Ferdinand E. Marcos – Ang diktador ng bansa at kabro ni Ninoy sa Upsilon Sigma Phi. Sa Unibersidas ng Pilipinas

17.  Ken Kashiwahara – Bayaw ni Ninoy na isang “broadcast journalist”

II.            Buod

Ang nobela ay umikot sa buhay ng isang makabagong bayani, ang martir ng bayan at ina ng demokrasyang Pilipino. Makulimlim ang panahon at parang luluha ang langit sa pagbabalik ni Benigno Aquino, Jr. Itinagtag ang  dalawang oplan para sa pagbabalik ni Aquino. Siya ay nagmula sa kilalang angkan, ang tagapagtanggol at lingkod bayan. Ang bagong katayuan sa politika ng kanyang ama ang nagpabago sa buhay ni  Ninoy. Si Don Benigno ay nasa sangandaan ng ng pag-unlad political ng kanyang bayan. “Sa akin pinakamahalaga ang paglaya ng Pilipinas”, lagging sabi ni Don Benigno kay Ninoy. Labimpitong gulang siya ng mabaling sa pag-aaral ng batas.

Bilang peryodista ay nakarating siya sa Tsina at sa iba’t ibang bansa. Maluningning ang pangalang Ninoy ng siya ay magawaran ng Philippine Legion of Honor for Meritorious Service sa 18 taong gulang. Sa gulang na ito ay nabihag ni Cory ang puso ni Ninoy. Hindi nagtagal sila ay ikinasal dahil sa isang aksidente ng sila ay pauwi na. Siya ay naging punong lungsod sa edad na 23 at kinalaunan ay naging ama ng lalawigan ng Tarlac. Si pangulong Marcos na kabrad niya sa Upsilan Sigma Phi. ang naging mortal niyang kaaway. Pinag-initan siya ng pangulo kung kaya’t maging ang mga patayan sa kalapit na lalawigan ng Concepcion ay sa kanya binibintang.

Hindi naglaon siya ay tumakbo sa pagkasenador ng bansa at siya lamang ang nag-iisang kandidato ng liberal party na kowalisyon ng oposisyon ang pumasok sa eleksyong pambansa. Nagtungo si Aquino sa ibang bansa upang pumasailalim sa isang bypass surgery operation. Sa kanyang pagbabalik ay nagimbal ang lahat ng isang putok ang umalingawngaw. Tinamaan sa ulo ang bayani ng demokrasya. “The Filipino is worth dying for”, sabi ni Ninoy, at ang lahing ito ngayon ay parang walang katapusang daloy ng santinakpang may nais isigaw sa daigdig, ibulong sa kaluluwa ng bangkay. Natagpuan nila ang lakas sa muling pagkikita, nakita nla muli ang sarili bilang isang buo at matatag na bayan, nagdadamayan at nagmamahalan sa isa’t isa.         

III.           Pagsusuri

A.   Uring Pampanitikan

Ang akda ay isang nobela na kung saan ay kinapapalooban ng kabanabanata.

B.    Istilo ng Paglalahad

Ang akda ay inilahad sa organisadong pamamaraan na hindi dumaan sa maligoy na pagpapakita ng ideya ng akda. Sinimulan ang unang kabanata sa pinagmulan ng pangunahing tauhan patungo sa isang pangyayaring naglundo sa paggising ng mga makadilaw na lipunan.

C.   Balyus

Ang nobela ay kapupulutan ng gma kagandahang pag-uugali. Sa katauhan ni Ninoy ay ang pagiging matiyaga, pagiging isa sa mababang-uri ng lipunan bagaman siya ay mula sa may kayang angkan at ang diwa ng pagkakaisa para sa isang makalipunan at makataong bansa.

D.  Sariling Reaksyon

1. Pananalig Pampanitikan/Teorya

•        Teoryang Eksistensyalismo – sapagkat ito ay tumatalakay sa pakikihamok ng isang itinuturing na bayani ng makabagong panahon. Ang kalayaan sa pagpili na kung saan ay mas ginusto ni Ninoy na magbalik sa bansa upang ipagpatuloy ang nasimulan sa kabila ng mga banta na kanyang natatanggap. Hindi man niya pinili na mamatay ay ito ang naging kinalabasan ng kanyang pagpapakabayani para sa demokrasya ng bansa.

•        Teoryang Realismo – Ang nobela ay tunay na pangyayari sa kasaysayan ng bansang Pilipinas. Relaidad ng  buhay ng isang ama ng masang Pilipino na ang tanging hangad ay pagbabago at pagkakapantay-pantay ng mga tao sa lipunan

•        Teoryang Maxismo – dito ay pinapaksa ang tunggalian ng tauhan sa ibang tauhan at tauhan sa lipunan. Ang alitan ni Ninoy at ni Marcos, at ang pakikibuno at simpatya ng mga mamamayang Pilipino sa pagkamatay ni Ninoy

2. Mga pansin at Puna

Ang kalagayan ng pangunahing tauhan ay sumasalamin sa iba’ ibang mukha at kulay ng lipunan. Nagtataglat ng katangiang makaPilipino at isinilang na may dugong bayaning maihahalintulad sa pangyayari sda panahon ni Rizal. Ang kanilang pagkamatay ang nagsilab sa damdamin ng mga Pilipino upang kumaalpas sa gapos ng isang pamumunong diktador.

3. Bisang Pampanitikan

A. Bisa sa Isip

Ang nobelang Magkabiyak na Bayani ay nagkintal sa aking isipan sa malaking ambag ng diwang dilaw, diwang Aquino sa pakikipaglaban para sa isang demokratikong pamumuno at pagsupil sa isang pamamahalang puno ng karahasan at pagbasura sa karapatang pantao

B.    Bisa sa Damdamin

Naantig ang aking puso sa dakilang pagmamahal ng pangunahing tauhan sa Inang Bayan. Sa kabila ng gma banta sa kanyang buhay at pagmamalupit ng pamahalaan at nagpatuloy pa rin siya sa pagtuligsa at pakikipaglaban sa pamahalaan

C.   Bisa sa Kaasalan

Ang pagiging makaPilipinong pag-uugali ng tauhan ang naging dahilan sa dakilang pagmamahal ng taong bayan.

D.   Bisa sa Lipunan

Ang pagkamatay ng kinikilalang ama ng partidong political ng oposisyon ang naglundo upang ang sambayanang Pilipino ay magkapit bisig para mapatalsik ang isang diktatoryal na pamahalaan at manumbalik ang demokratikong pamumuno na bagluklok kay Cory bilang pangulo ng  bansa.

IV. Pagpapahalaga ayon sa Nilalaman

A. Kalagayang Sosyal at Pangkabuhayan

Ang mga Pilipino sa panahong ito ay takot na kumalaban sa pamumuno ni Pangulong Marcos ngunit isinilang ang isang tao na may paninindigan. Gayunpaman, masasabing maunlad ang ekonomiya ng bansa at isa sa pinamamarisan ng karatig bansa pagdating sa kalagayang pampinansyal at ekonomiya ng Pilipinas.

B. Kulturang Pilipino

Isa sa kulturang Pilipino na ipinamalas sa akda ay ang paggiging makabansa o makabayan. Ang pagmamahal sa bansang sinilangan.

C .Pilosopiyang Pilipino

Isang ganap na malayang bansa at nagkakaisang bayan ang tinatanaw ng tauhan sa nobela. Pagiging positibo sa lahat ng laban para sa sambayanang Pilipino.

D.   Simbolismong Pilipino

                  Ang pagkamatay ni Ninoy ay naging simbolo sa matagumpay na Edsa People Power Revolution. Isang pangyayaring nakaukit sa kasaysayan ng bansa sapagkat ito ang kauna-unahang pagkakataon na nakapagpatalsik ng isang diktador na pangulo ng bansa sa isang mapayapang rebolusyon. Tanging sarili at rosary lamang ang pananggalang habang nakikibaka sa lansangan ang taong bayan. Ito ay nabantog sa buong mundo, na kaya palang magpatalsik ng isang matinik na pinuno sa isang mapayapang paraan.